Müstezat Genel Özellikleri
• Müstezat’ın sözlük anlamı “artmış, çoğalmış” demektir.
• Edebiyatta gazelin her dizesine, kullanılan ölçüye uymak koşuluyla, bir kısa dize ekleyerek oluşturulan Nazım biçimidir. Müstezat uzun ve kısa dizelerin art arda gelmesiyle oluşmuş bir gazel türüdür.
• Müstezatlarda uzun ve kısa dizeler arasında anlam bağı vardır.
• Kısa dizelere, ziyade (artik, fazlalık) denir.
• Müstezatlarda, kısa dizeler dize sayılmadığı için, iki uzun iki kısa dizeden oluşmuş bölüm beyit kabul edilir.
• Müstezat aruzun belli kalıplarıyla yazılır.
Müstezat Örnekleri
Bülbül yetişir bağrımı hûn etti figânım
Zabt eyle dehânın
Hançer gibi deldi ciğerim tîğ-i zebanın
Tesir-i lisanın
Ah etse nola bülbül-i dil meşhedim üzre
Ta mahşer olunca
Çok çekti gam-ı hârını gülzar-ı cihanin
Bu bağ-ı fenanın
Izzet ne şeker çiğnedi tuti gibi bilmem
Açmiş yeni bir söz
Reşk ile sulandı yine ağzı şu’arânın
Sinf-ı husemânın
(İzzet Molla)
