Türk Edebiyatı

Karagöz Nedir? Karagöz Genel Özellikleri

Karagöz Nedir? Karagöz Özellikleri

Bir gölge oyunu olan karagöz, deriden kesilen ve tasvir adı verilen bazı şekillerin (insan, hayvan, bitki, eşya…) arkadan ışıklandırılmış “ayna” adı verilen beyaz bir perde üzerine yansıtılması temeline dayanır.

Oyun hayâli ya da hayâlbaz adı verilen tek bir kişi tarafından oynatılır. Tef çalana dayrezen, türküleri söyleyene yardak adı verilir.

Karagöz, İslam uygarlığı etkisindeki Osmanlı toplumunun dilini, inançlarını, gelenek-göreneklerini, zanaatlarını, siyasal ve sosyal olaylara bakışını yansıtan zengin bir kaynaktır.

Karagöz halkın ortak malıdır. Konuları kimin düzenlediği belli değildir, yani anonimdir. Oyun doğaçlamaya dayalıdır. Karagöz cahil halk tipini, Hacivat ise aydın kişileri temsil eder.

Karagöz Tipleri

Oyunda her meslek, yöre ve sınıftan insan rol alır; herkes kendi ağzıyla konuşur. Çelebi (genç bir mirasyedi), Beberuhi (cüce ve aptal), Tuzsuz Deli Bekir (sarhoş), Efe (zorba) Zenne (kadin), Kayserili (pastırmacı), Arnavut (bahçıvan), Acem (zengin) vb.

Karagöz Bölümleri

Karagöz oyunu modern tiyatroda olduğu gibi perdelere ve sahnelere ayrılmaz, oyun başlar ve kesintisiz oynanır. Başlangıç (Hacivat’in sahneye gelişi), muhavere (Karagöz ile Hacivat’ın karşılıklı konuşması), fasıl (asıl konu) ve bitiş (perdeden çekilme) gibi dört bölümden oluşur.

İlginizi çekebilir:
Efsane Nedir? Efsanenin Genel Özellikleri Nelerdir?

İlgili Makaleler

6 Yorum

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu